Australia jest członkiem
brytyjskiej Wspólnoty Narodów, zachowującym w aktach prawnych nazwę
dominium. Ustrojem politycznym jest formalnie federacyjna monarchia
konstytucyjna z dwuizbowym parlamentem. Konstytucja z 1900 (z
późniejszymi zmianami); głową państwa jest Królowa Australii
(obecnie Elżbieta II) reprezentowana przez gubernatora generalnego.
Tytuł Królowej Australii został nadany panującemu monarsze
brytyjskiemu w 1971 przez australijski parlament.
Praktycznie głową państwa jest gubernator generalny Australii
(obecnie Quentin Bryce), reprezentujący królową Australii Elżbietę
II. Premierem Australii jest Kevin Rudd. Władzę ustawodawczą
sprawuje dwuizbowy parlament, wyłaniany w wyborach powszechnych:
Senat o kadencji sześcioletniej, liczący 76 senatorów: po 12
przedstawicieli każdego stanu i po 2 przedstawicieli Terytorium
Północnego i Australijskiego Terytorium Stołecznego (co 3 lata
połowa składu jest odnawiana) oraz Izba Reprezentantów o kadencji
trzyletniej, licząca 150 deputowanych, wybieranych proporcjonalnie
do liczby ludności; system wyborczy do Senatu jest mieszany.
Władzę wykonawczą sprawuje rząd formalnie pod przewodnictwem
gubernatora generalnego, a faktycznie z premierem na czele, powołany
przez gubernatora generalnego w imieniu królowej i odpowiedzialny
przed Izbą Reprezentantów; do wyłącznej kompetencji władz
federalnych należą sprawy: obrony, polityki zagranicznej, handlu
zagranicznego i imigracji.
Prawa wyborcze (ograniczone cenzusami osiadłości) przysługują
obywatelom, którzy ukończyli 18 lat. Wybory w Australii są
obowiązkowe dla wszystkich obywateli, kara za nieoddanie ważnego
głosu wynosi 50$. Według przepisów wyborczych obywatel zobowiązany
jest oddać ważny głos. Głosowanie jest tajne.
Wymiar sprawiedliwości sprawują: Federalny Sąd Najwyższy, Sąd
Federalny (sprawy gosp. i bankructwa), Australijski Sąd Rodzinny
oraz stanowe sądy najwyższe i sądy jednostek terytorialnych.
Każdy stan ma własną konstytucję, dwuizbowy organ ustawodawczy (z
wyjątkiem Queenslandu, gdzie istnieje parlament jednoizbowy) i rząd
stanowy; na czele stanów stoją gubernatorzy mianowani przez monarchę
bryt. na wniosek rządu Australii; stany dzielą się na hrabstwa,
okręgi i miasta (z organami samorządowymi radami municypalnymi).
Mapa Australii
[Aby powiększyć obraz kliknij
na miniaturę]
|